ಪುಟ:Tulu Patero 2017bmr.pdf/330

ಬಸ್ತ್ಂಡ್? ಕನ್ನಡೊಡು ಕೂಡಲ ಇನ್ನಗ ರಡ್ಡಿ ಸುದೆಕುಲ್ ಸೇರ್ದ್ ಒಂಜಾಪಿನ ಸಂಗಮ ಸ್ಥಾನ. ತುಂಗಾಭದ್ರಾ ನವಿಕುಲು ಸೇರುನ ಊರುಗು ಕೂಡಲ (ಶಿವಮೊಗ್ಗ ಜಿಲ್ಲೆ) ಇಂದ್ ಪುದರ್‌. ಅಂಚನೇ, ಬಸವೇಶ್ವರರನ ಇತಿಹಾಸ ಪ್ರಸಿದ್ಧ ಊರು "ಕೂಡಲ ಸಂಗಮ"ದ್ವಿರುಕ್ತಿ). ಪರಕನ್ನಡೊಡು ಕೂಡಲ ಇತ್ತಿಲೆಕ್ಕನೇ ತುಳುಟುಲಾ "ಕೂಡಲ" ಇನ್ನಗ ನವಿಕುಲು ಕೂಡುನ ಜಾಗ. ಅಂಚಾಂಡ, ನಂಮ ಕಡಲ ಊರುಗು ಕೊರ್ತಿನಂಚಿನ ನವಿಕೂಡುವ ಜಾಗ್ ಓಂಡು? ಇತ್ತೆ ಕುಡಲೊನು ತೂಯಾ ಗುರುಪುರ ನದಿ ಬೆಂಗರೆದ ಕೋಂಟುಡು ನೇತ್ರಾವತಿಗ್ ಸೆರ್ದ್, ಕಡಲ್‌‌ ಐಕ್ಯವಾಪುಂಡು. ಈ ಕಡಲ್ಲ ಕೋಂಟುದ ಕೂಡಲೊಡ್ ಕುಡಲಗ್ ಪುದರ್ ಬತ್‌ಪ್ಪಂದ್, ಭೂವೈಜ್ಞಾನಿಕ ಅಂಶೈಲೆನ್ ಗಣನೆಗ್ ಗೆತೊಂಡ ನಂಕ್ ಗುರುಪುರ ಸುದೆ ದುಂಬುದ ಕಾಲೊಡು ಇತ್ತೆದ ಮಂಗಳೂರು ಪೇಂಟೆದುಲಾಯಿ ಪರತ್ತೊಂದಿತ್ತಿನೆಕ್ಟ್ ಆಧಾರೊಲು ತಿಕ್ಕುಂಡು. ಒಂಜಿ ಕಾಲೊಡು ಗುರುಪುರ ಸುದೆ ಕದ್ರಿ, ಕನ್ನಿಕಂಬಳ,ಕೊಡಿಯಾಲಬೈಲ್, ಅಳಿಕೆ, ಕುದ್ರೋಳಿ- ಈ ಬೈಲ್ ಜಾಗೊಲೆಡ್ ಪರತ್ತೊಂದು ಇತ್ತ್ಂಡ್, ನನೊಂಜಿ ಕಬರ್ ಇಜಿಂಡ ನೇತ್ರಾವತಿ ಸುದೆ, ಪಂಪೈಲ್(ಮಹಾವೀರ ವೃತ್ತ),ಕಂಕನಾಡಿ,ಅತ್ತಾವರ-ಮುಗಳಾದೇವಿ,ಈ ಸಾವಿಡ್ ಪರತ್ತೊಂದಿತ್ತ್ಂಡ್. ಪಡ್ಡಾಯಿದ ಕಡಲ್(ಅರಟಿ ಸಮುದ್ರದ ಕರೆ ನನಲಾ ಪರ- ಇತ್ತೆದ ಕಡಲ್ಲ ಉಲಾಯಿ- ಇತ್ತ್ಂಡ್. ಈ ರಡ್ ಆನಿದ ಸುದೆಕುಲು: ಬೋಳೂರು(ಕದ್ರಿ-ಕೊಡಿಯಾಲ್ ಬೈಲ್) ಬೊಕ ಬೋಳಾರಾ(ಅತ್ತಾವರ- ಮಂಗಳಾದೇವಿ) ಒಟ್ಟುಗು ಸೆರ್-ಕೂಡ್ಸ್- ಅಯಿಡ್ಸ್ ಬೊಕ ಕಡಲ್‌‌ ಐಕ್ಯವಾವೊಂದಿತ್ತಾ, ಈ ರಸ್ಟ್ ಸುದಲು ಸೆರುಲವುಲು ಮಂಗಳೂರುದ ಬಂದರು ಇತ್ತ್ಂಡ್,ಅತ್ತಾಂದೆ ಮಂಗಳೂರುದ ಮೂಜಿ ಸುತ್ತ ನೀರ್ ಇಂದ್ ಕ್ರಿಶ ೧೩೨೩ಡ್ ಉಳ್ಳಾಲ-ಮಂಗಳೂರುಗು ಪ್ರವಾಸ ಬತ್ತಿದಿನ ಪ್ರವಾಸಿ ಪಿಯಾ ದಲಾವೆಲೆ ತೆರಿಪಾವೆ. (ನಾಗೇಗೌಡ,೧೯೯೭). Ce ಅಂಚಾದ್‌, ರಥ್ ಸುದೆಲು ಕೂಡುವ ಜಾಗ್‌ಗ್ ಕೂಡಲ>ಕುಡಲ>ಕುಡ್ಲ ಇನ್ನಿ ಪುದರ್ ಈ ಬೈಲ್ ಪ್ರದೇಶಗು ಬತ್ತ್ಂಡ್. ಈ ಸುದೆಕುಲು ಪರತ್ತೊಂದಿತ್ತಿನ ಜಾಗೊಲೆಡ್ ಬೈಲ್, ಕಣಿವೆಲು ಆನೆನ್ ತೂವೊಲಿ. ಅಂಚನೇ ಈ ಬೈಲ್ದ ಅಂಚಿ ಇಂಚಿದ ಬಲಿಕುಲೆಡ್ ಸುದೆಟ್ ತಿಕ್ಕುನ ಉರುಟುದ ಕಲ್ಲುಲು ತಿಕ್ಕುನೆನ್ ತೂವೊಲಿ. ಕೆನರಾ ಕಾಲೇಜದಲ್ಪ(ಮಹಾತ್ಮ ಗಾಂಧಿ ರಸ್ತೆ ಕೊಡಿಯಾಲಬೈಲ್) ಮಣ್ಣಿಡ್ ಸುದೆ ಪರಪುನ ವೇಗೊಡು ತರೆದ್ ಉರುಂಬಾತಿನ ದುಂಡು ಕಲ್ಲುಲು ತಿಕ್ಕುವಾ, ನನಾತ್, ದಾಖಲೆಲೆನ್ ತೂಲೆ.ಕುಡಲದ ಪ್ರಸಿದ್ಧ ದೇವಸ್ಥಾನೊಲು-ಕದ್ರಿ ಮಂಜುನಾಥ ಶರವು ಗಣಪತಿ, ಗೋಕರ್ಣನಾಥೇಶ್ವರ, "ಅತ್ತಾವರ ಚಕ್ರಪಾಣಿ, ಉಮಾಮಹೇಶ್ವರ, ಮಂಗಳಾದೇವಿ ಮಾತಾ ಈ ರಡ್ಡೆ ಆದ್ ಪೋತಿನ ಸುದೆಕುಲೆನ ದಂಡೆಲೆನ ಕೈತಲ್‌ಡ್ ಸ್ಥಾಪನೆಯಾತ, ನೀರ ಆಶ್ರಯೋಗಾದ್ ದೇವಸ್ಥಾನೊಲೆನ್ ಸುದೆಕುಲೆನ ಬಲಿಬ್ ಕಟ್ಟುವ ರೂಢಿ ಪ್ರಾಚೀನ ಕಾಲೊಡ್ಡಿಂದ ಬೈದ್‌ಂಡ್. ಅಂಚನೆ ನನ ಕೆಲವು ಸ್ಥಳನಾಮೊಲೆನ್ ತೂಲೆ: ಅಆಕೆ =ಈ ಜಾಗ ಆಳುಪರಸುನಕುಲು ಆಳೊಂಬತ್ತಿನ ಅರಸ್ಥಾನದ ಜಾಗ? ಕುದ್ರೋಳಿ(ಕುದುರಓ೪) ಅನಿ ಪರತ್ತೊಂದಿತ್ತಿನ ಸುದತ್ತ ನಡುಗತ್ತಿನ ಕುದುರು (ದ್ವೀಪೊದ ಊರು ಆದುಪೊಡು.[ಓ(ಮರಾಟ)=ಹಳ್ಳಿ] ಪರ್ಯಾಯವಾದ್, ಕೆಲವೆರ್ "ಕುದುರೆ ಕಟ್ಟುನ ಜಾಗ" ಇನ್ಸಿ ಅರ್ಥ ಕಲ್ಪನೆ ಮದರ್, ಆಂಡಾ, ಲಭ್ಯ ಭೂವೈಜ್ಞಾನಿಕ ಆಧಾರೊಲು "ಕುದುರುದ ಓಳ" ಆದುಪ್ಪುನ ಸಾಧ್ಯತೆನ್ ಬಲವಾದ್ ತೋಜಾವಾ, 329 {" ಬುಧಾನಂದ ಶಿವಳ್ಳಿ