ಬರ್ಸದ ಕಾಲೊಡ್ ಸುರುವಾದ್ ಬರ್ಸ ಬನ್ನಂಗೆದ ಅವಧಿ ಇನ್ನಗ ೧೨ ತಿಂಗೊಳ್ ಒಂಜಿ ವರ್ಷ=ವರ್ಸವಾಪುಂಡು. ತಮಿಳ್ದ ಅಂಡ [=ಒಂಜಿ ವರ್ಷ] ಓಡ್ ಪ್ರತ್ಯಯ ರೂಪೊಡು ಈವೊಡು, ಮೂವೊಡು, ದುಂಬೊಡು, ಮುನ್ನೊಡು ಇನ್ಪಿ ರಚನೆ ಬರ್ಪಿನ ಉಂಡು. ಇತ್ಯಾದಿಲೆಡ್ ತದ್ಭವಲು ರೀತಿಬದ್ದವಾದುಳ್ಳ ಇನ್ಪಿ ವಿಷಯ ತೆರಿಯು. ಉದಾ:
(೧) ಮಹಾಪ್ರಾಣದ ಬದಲಾದ್ ಲಘುಪ್ರಾಣ ಆಪಿನವು
(೨) ವಕಾರೊಗು ಬಕಾರಾದೇಶ ವಾಪಿನವು
(೩) ಶಕಾರೊಗು ಸಕಾರ ಆದೇಶವಾಸಿನವು
(೪) ಮಹಾಪ್ರಾಣ ಒತ್ತಕ್ಷರಲು ಲಘುತ್ವ ಪಡೆಪಿನಿ-ಬೊಕ ಕ್ಷಕಾರ ಚಕಾರವಾಪಿನ ರೀತಿ ತುಳುತವು ಈ ತದ್ಭವ ರೂಪಗ್ಲಾ, ಕನ್ನಡದ ತದ್ಭವ ರೂಪಲೆಗ್ಲಾ ವ್ಯತ್ಯಾಸ ಉಂಡು.
ಸಾರಾಂಶ
14.30 ಸಾರಾಂಶವಾದ್, ತದ್ಭವ ಪದಲು, ಶಬ್ದ ವ್ಯುತ್ಪತ್ತಿನ ಕೆಲಸಾವಂದೆ,
ಸರಳ ರೂಪವಾದ್, ಪಾತೆರೊದ ವೇಗ ಸಾಧನೆಗ್ ಸಹಕರಿಸುವಾ.
ಪ್ರಾಕೃತದ ಗಿರಿನಾರದ ಶಿಲಾಲೇಖನ ತೂಂಡಾ (ಪರಿಚ್ಛೇಧ 1.74) ಕ್ಷ>ಛ
ವಾಪಿನ ರೀತಿ ತುಳುಕು ಹೊಲಿಕೆಯುಂಡು. ಉದಾ: ಚಿಕಿತ್ಸಾ ಚಿಕಿಛ,
ವೃಕ್ಷಾ=ವ್ಯಾಛಾ. ಷ. ಶ ಸಕಾರವಾಪಿನಲಾ ತುಳುಕು ಸರಿಯಾದುಂಡು.
ಮಾನುಷ ಮಾನಸ (ತು)-ಮನುಸ (ಪ್ರಾಕೃತ), ಪಶು-ಪಸು (ತುಳು,
ಪ್ರಾಕೃತ). ಸಾಹಿತ್ಯೋಡು ಈ ತದ್ಭವ ಪ್ರಯೋಗ ನಡಪುನ ದಿಂಜ. ಮುದ್ದಣನ
ರಾಮಾಶ್ವಮೇಧ ಇಂದೆಕ್ ಒಂಜಿ ದಾಖಲೆ. ಈ ಗದ್ಯ ಕಾವ್ಯ ತುಳುನಾಡ್ಡೆ
ರಚಿತವಾದಿನವು- ಇಂದ್ ಲಕ್ಷಣಗ್ರಂಥದ ಲೆಕ್ಕೋ. ಅಂಚನೇ ಪ್ರಾಕೃತ
ಭಾಷೆದ ಲೆಕ್ಕೊ ಉಂಡು.
14.31 ಈ ತದ್ಭವಲು ಏತೊಂಜಿ ನೈಸರ್ಗಿಕವಾದುಳ್ಳ ಇನ್ನಗ
ಆರ್.ಜಿ.ಭಂಡಾರ್ಕಾರ್ ಪಣ್ತಿನ ಲೆಕ್ಕೊ ಪ್ರಾಕೃತ ಭಾಷೆಡ್
ಧರ್ಮಾ>ದಮ್ಮೊ, ಸಂಕಲ್ಪ>ಸಂಕಪ್ಪೊ, ಶ್ಲೋಕ>ಸಿಲೋಕ ಆದ್ ಬತ್ತಾ.
ಇನ್ನಗ ತುಳುಟು ದಮ್ಮಣೆ, ಸಂಕಪ್ಪೆ ಇನ್ಪಿ ಪುದರ್ ಜೋಕುಲೆಗ್ ದೀಪಿನ
ರೀತಿಲಾ ಇತ್ತ್ಂಡ ಧರ್ಮಣ್ಣೆ, ಸಂಕರಪ್ಪೆ ಅತ್ತಾವಂದೆ; ಬೊಕ ಆಯೆ ಅಯಿತ
ಸುಲೋಕ ದೆತ್ತಿಜೆ ಇನ್ಪಿನವುಲು ಶ್ಲೋಕದ ಉತ್ತಮ ಧ್ವನಿತ ತದ್ಭವ
ರೂಪವತ್ತಾ?
ತುಳು ಪಾತೆರೊ