ವಿಭಕ್ತಿ), ಉನ್ನತ+ಉನ್ನತ= ಉನ್ನತೋನ್ನತ [=ಉನ್ನತೊಡು ಉನ್ನತ]
(ಸಪ್ತಮಿ ವಿಭಕ್ತಿ) ಇತ್ಯಾದಿ, ತುಳುವೊಡು ಕಡಲ್+ಗಾಳಿ- ಕಡಲ್ಲ
ಗಾಆ( ವಿಭಕ್ತಿ), ಕಣ್ಣ+ನೀರ್=ಕಣ್ಣಿದ ನೀರ್(ಷ), ಸುದೆ
ಬಲಿ=ಸುದೆತ ಬಲಿ(ಪಟ್ಟ) ಪಜರಲಿ=ಪಜರ ಅಲಿ(ಷ), ಹೆಚ್ಚಿಗಾದ್ ಪಟ್ಟಿ
ವಿಭಕ್ತಿದ ತತ್ಪುರುಷ ಸಮಾಸ ರೂಪೊಲು, ತುಳುಟು ಉಳ್ಳ
(೩) ಬಹುವ್ರೀಹಿ ಸಮಾಸ:- "ಅನ್ಯ ಪದಾರ್ಥ ಪ್ರಧಾನಃ ವಿಶೇಷ ನಿಶ್ಚ
ಬಹುವೊಹಿಃ' ಇನ್ನಿ ಸೂತ್ರ ಪಣ್ಣಿನಿ, ಸಮಾಸೊಡು ತೋಜುನ ರಡ್ ಪದನ್
ಬುಡ್ಸ್ ಬೇತೆನೆ ಒಂಟಿ ಅರ್ಥದ ಪದೊನ ಸೂಚಿಸುನವು ಬಹುಹಿ
ಸಮಾಸ. ಉದಾ: ಫಾಲನೇತ್ರ=ಶಿವ, ವಿಗ್ರಹ ಮಾಲ್ಪುನಗ (ನೆಸಲ್
ಕಣ್ಣಿತ್ತಿನ+ಆಯೆ), ಫಾಲಗಾವಡ್, ನೇತ್ರಗಾವಡ್ ಮುಲ್ಪ ಪ್ರಾಮುಖ್ಯತೆ ಇದ್ದಿ.
ಮೂಜನೆ ಒಂಜಿ ಅರ್ಥ ತೆಲಿದ್ ಬರ್ಪುಂಡು. ಮೀನಾಕ್ಷಿದ ಸಮಾಸ ವಿಗ್ರಹ
ಇಂಚ- ಮೀನ+ಅಕ್ಷಿ= ಮೀನ ಕಣ್ ಏರಾಟೆಗ್ ಉಂಡಾ ಆಕ್ಟ್, ಇನ್ನಗ
ದೇವಿ-ಅಮ್ಮನೊರು.
ತುಳುಟು -ಮೂಜಿ ಕಣ್ಣಿತ್ತಿನಾಯೆ ಏರೋ ಆಯೆ ಮುಕ್ಕಣ್ಣ (ಶಿವ).
ಪೂಬಾಣೆ-ಪೂವು+ಬಾಣೆ= ಪೂವೇ ಬಾಣ ವಾದಿತ್ತಿನಾಯೆ ಏರೋ ಆರ್ಯ
ಮನ್ಮಥೆ. ಇತ್ಯಾದಿ.
(೪) ದ್ವಂದ ಸಮಾಸ:- "ಉಭಯ ಪದಾರ್ಥ ಪ್ರಧಾನೋ ದ್ವಂದ್ವ (ಉತ್ತರ
ಪದ ಅಂಗಶ್ಚ). ಸಂಸ್ಕೃತದ ಪ್ರತಿಯೊಂಜಿ ನಾಮಪದಲೆಗ್ ಅಂಗ ಭೇದ
ತೋಜಾವುನ ಕ್ರಮ ತೆರಿದುಳ್ಳ ಅಂಚಾದ್‌ ಸೂತ್ರದ ರೀತಿಡ್ ಉತ್ತರ ಪದತ
ಅಂಗನೇ ಸಮಾಸಪದೊಕು ಸತ್ತುವ ರೀತಿನ್ ಪಿನ್ಸಾವುಂಡು. ಆಂಡಾ
ತುಳುಟು ಈ ಅಂಗಭೇಧ ಅವಶ್ಯವಿಜ್ಜಿ. ಈ ಸಮಾಸ ಪದೊಕು ವಚನ
ಪ್ರತ್ಯಯ ಲಾ ಪತ್ತುಜಿ. ಸಾಮಾನ್ಯವಾದ್ ಒಂಜೇ ಅಂಗ ಪದಲು ಸೇರುವ
ಸಾಧ್ಯತೆ ವಿಂಜ. ರಡ್ ಪದಲು ಪ್ರಾಮುಖ್ಯ ಪಡೆಪಿನವು ದ್ವಂದ್ವ ಸಮಾಸದ
ರೂಪ. ಆಂಡಾ ರಡ್ಡೆಡ್ಸ್ ಎಚ್ಚಿಗೆ ಶಬ್ದಲು ಸೇರುವ ಉಂಡು.
ಉದಾ: ಗಿಲಿ + ವನ + ದುರ್ಗ= ಗಿರಿವನದುರ್ಗ= ಗಿಲಿಲಾ ವನಲಾ-ದುರ್ಗ
(ಕೋಟೆ)ಲಾ. ಕಲ + ತುರಗ + ರಥ= ಕಲಿತುರಗರಥ ಆನೆಲಾ
ಕುದುರೆಲಾ ರಥಲಾ
ತುಳುಟು:- ಪೆತ್ತೊಕಂಜಿ= ಪೆತ್ತಲಾ ಕಂಜಿಲಾ. ಗಿಡಮರಬಳ್ಳಿಲು- ಗಿಡಲಾ
ಮರಲಾ, ಬಳ್ಳಲುಲಾ ಬೊಳ್ಳ ಬತ್ತದ್ ಸುದೆಕೆದುಬೈಲು ಒಂಜಾಂಡ್
(=ಸುದೆಲಾ, ಕೆದುಲಾ, ಬಲ್‌ಲಾ) -ಇತ್ಯಾದಿ.
(99) ದ್ವಿಗುಸಮಾಸ-"ಸಂಖ್ಯಾ ಪೂರ್ವಸ್ತತ್ಪುರುಷ ವಿಶೇಷ
ಗುಲಿತ್ಯುಚ್ಚತೆ". ಸಂಖ್ಯೆನೇ ವಿಶೇಷಣರೂಪೊಡು ಪೂರ್ವಪದೊಚಿತ್ತದ
ತತ್ಪುರುಷ ಸಮಾಸದ ಲೆಕ್ಕೊ ಉತ್ತರ ಪುರುಷನೇ ಪ್ರಧಾನವಾದಿಪ್ಪುನವೇ
ದ್ವಿಗು ಸಮಾಸ ಇಂದ್ರ ಪಣೋಅ.
ಉದಾ:
ಪಂಚ+ಇಂದ್ರಿಯ-ಪಂಚೇಂದ್ರಿಯ.
ಮುಲ್ಪ ಇಂದ್ರೀಯಲು
ಬುಧಾನಂದ ಶಿವಳ್ಳಿ
