ಎದುರು ಕತೆ ತುಳು ಜಾನಪದ ಸಂಸ್ಕೃತಿಡ್ ಪುರುಬಾಲೆ ಜನಮಾನಿನ ಬದ್ಡ್ ಎದುರು ಕತೆದ ಸಾಹಿತ್ಯ ಪ್ರಕಾರಲ ಗಾದೆದ ಲೆಕ್ಕ ಬಾರೀ ಪಿರಾಕ್ದ ದುಂಬುದಾಕುಲು ಎದುರು ಕತೆಲೆನ್ ಮನೋರಂಜನೆಗಾದ್ ಒಳಾಂಗಣದ ಗೊಬ್ಬುಗಾದ್ ಈ ಸಾಹಿತ್ಯ-ಸಂಸ್ಕೃತಿನ್ ಬುಲೆಪಾವೊಂದು ಬತ್ತಿನಾ ನಮ್ಮ ತುಳು ಜನಪದರೆನ ಬಿರಾತಿಕೆನ್ ತೋಜಿಪಾವುಂಡು. ಈ ಸಾಹಿತ್ಯ ಪ್ರಕಾರ ಸತ್ಯವಾದ, ಸುಲಭವದ್ ಮನಸ್ಸಿಗ್ ಕಂತರೆಗ್ ಮುಟ್ಟ ಆದುಂಡು. ಉಂದು ಗಾದೆದ ಲೆಕ್ಕ ಎಲ್ಯ ಆಂಡಲಾ ನೆತ್ತ ಉಲಾಯಿದ ಗೂಡಾರ್ಥನ್ ನಮ ಯೋಚನೆ ಮಲ್ಪುನಂಚಿತ್ತಿನವು, ಬಿಲ್ಲಾತಿಕೆಗ್ ಕನ್ನಡಿ ಪತ್ತಿಂಚಿತ್ತಿನವು. ಎದುರು ಕತೆತ ವಿವರನೆಡೆ ಐತ ಗುರದ ಸೂಕ್ಷ್ಮತೆ ದೆಂಗ್ ಕುಲ್ಲುದಿಪ್ಪುಂಡು, ಕುಟ್ಟದಾಕ್ಲು ಎಡ್ಡೆಮಲ್ಲಿಗ್ ಮಾತೆಲ್ಲಾ ಸೇರಗ ಅಲ್ಲಿ ಕುಸಾಲ್ಟ್ ಎದುರುಕತೆನ್ ಗುಂಪುಡು ಅತ್ತಡ ಇರ್ವೆರ್ ಸೇರ್ ಗೊಬ್ಬುವೆರ್. ಈ ಎದುರುಕತೆಟ್ ಪುರಾನ ಕತೆ, ದೈವದ ಕತೆ, ಮರ, ದೈ, ಪಕ್ಕ, ಪ್ರಾಣಿ, ಬೇಲೆ, ಪ್ರಕೃತಿದ ಸೋಜಿಗಲು ಎದುರು ಕತೆಟ್ ದೆಂಗ್ ಕುಲ್ಲುಂದುಂಡು, ಅವ್ವನ್ ಪೆಜ್ಜಿದ್ ಉತ್ತರ ಪಕ್ಷುನನೇ ಐಸಿರಿತ. ಈ ಎದುಕು ಕತೆನ್ ಹೆಚ್ಚಾದ್ ಅಜ್ಜ-ಅಜ್ಜಿ ಪುಲ್ಲಿಯಡಿಕ್ಲು ಗೊಬ್ಬುನಂತಿಚಿತ್ತಿನವು. ಎದುರು ಕತೆಟ್ ಬಾಲೆಲೆಗ್ ಮುಟ್ಟ ಆಯಿನ ಕೆಲವು ಎದು ಕತೆನ್ ಮುಲ್ಪ ಯಾನ್ ವಿವರನೆ ಕೊಗ್ರೆಗ್ ಪ್ರಯತ್ನ ಮಲ್ತದೆ:
- “ಕಿನ್ನಿ-ಕಿನ್ನಿ ಬಾಲುಲೆಗ್ ಕಿನ್ನಿ-ಕಿನ್ನಿ ಮುಟ್ಟಾಲೆ.” :- ಜನಪದರೆನ ಕಣ್ಣೆಗೆ ಬಿರೆಲ್
☐ ಕಿನ್ನಿ-ಕಿನ್ನಿ ಬಾಲುಲೆನ ಲೆಕ್ಕ ತೋಜುಂಡು ಪಂಡ ಇತ್ತ ಉತ್ತರ ಮುಟ್ಟಾಲೆ. ಬಿರೆಲ್ಗ್ ಪಾಡ್ಡಿನ ಪೊರ್ಲುದ ಟೊಪ್ಪಿದ ಲೆಕ್ಕ ಆಕುಲೆಗ್ ತೋಜಿನಲ ಒಂಜಿ ಚೋದ್ಯ. • “ಆಯಿರೆಡ್ ಬಾಲೆಲ್ ಪಂಡ, ಈಯೆರಡ್ ಸುದ್ದಿ ಆಂಡ್.”:- ಜನಮಾನಿನ ನಾಲಾಯ್ಡ್ ಬೇಗ ಸುದ್ದಿ ಪಗರುನ ಸೊತ್ತು ಪಂಡ ಗಾಲಿ, ಗಾಲಿದ ಬಲಿಪಾಟಿಕೆಗ್ ಏಲ್ಲಾ ಎದುರತ್. ಮುಲ್ಪ ಆಯಿರೆಡ್ ಪೆದ್ದುನವು 1 ಕೇದಾಯಿ ಪರ ಪೂತ ಎಸ ಉಲಾಯಿಡ್ ಸಾಲ್ಡ್ ಬಾಲೆಲ್ ಜೆತ್ತಿಲೆಕ್ಕ, ಜನಪದರೆಗ್ ತೋಜಿದಿಪ್ಪು. ನನ ಐತ ಪರಿಮಲ ಊರ್ ಒರ್ಮೆಲಾ ಪಗರುಂಡು, “ಬಂಗಾರ ತಗಡ್ಡ ಉಲಾಯಿ ಬೊಲ್ಲಿದ ಬಾಲೆಲು”! ಜನಪದೆರೆನ ಕಲ್ಪನೆಗ್ ಬಿಲೆ ಕಟ್ಟರೆಗ್ ಸಾಧ್ಯ ಇಜ್ಜಿ. ಈ “ಅಜ್ಜನ ಮುಕುಲಿಡ್ ಸುನ್ನಿ ನೇಲ್ವೆ” ಅಜ್ಜನ ಪಕುಲಿದ ಬೆರಿಯೇ ನೇಲುನಾಯ್ಡು ಪುಲ್ಲಿಲು. ಬಾಲುಲೆನ ಬೊಡ್ಡಿ-ಬೋಡುಲೆಗ್ ಬಿಲೆ ಕೊನಾಕ್ಲು ಅಜ್ಜ-ಅಜ್ಜಿ ಅತ್ತಾವಂದೆ ಬೇತೆ ಏರಾ ಬರಯೆರ್. ಬಾಲುಲೆನ ಸಾರ ಪ್ರಶ್ನೆಲೆಗ್ ಉತ್ತರ ಕೊಗ್ರೆಗ್ ಬೋಡಿತ್ತಿನ 133